یکی از کارهایی که روی پنبه انجام می‌شود مرسریزه کردن پنبه است که با سود 28 تا 32 درجه بومه (Baumé) انجام می‌شود، این عملیات باعث درخشندگی و استحکام لیف پنبه می‌گردد (سطح مقطع لوبیایی شکل لیف به دایره‌ای تغییر پیدا می‌کند)

مراحل کار:

• خیس کردن پنبه به وسیله‌ی آب با دمای بالا و استفاده از نفوذ دهنده؛

• تماس لیف با سود 32 درجه بومه؛

• شستشوی محصول با اسید رقیق برای خنثی سازی.

عملیات مرسریزاسیون به دو صورت انجام می‌شود:

1. مرسریزه با کشش

2. مرسریزه بدون کشش

در حالت اول شاهد استقامت، استحکام، جذب رنگ و رطوبت بیشتر هستیم.

در حالت دوم تنها جذب رنگ بهبود می‌یابد و درخشندگی و ماندگاری آن کمی بهتر می‌شود.

پنبه در اثر مرسریزه شدن جذب و درخشندگی بهتری پیدا می‌کند، به این دلیل که سود سوز آور با غلظت مناسب توانایی نفوذ مابین زنجیرهای مولکولی سلولز را داراست و عوامل OHرا به ONaتبدیل می‌کند؛ همین عامل باعث آزاد شدن و فعال شدن OHشده و همین عامل OHاست که باعث افزایش جذب رنگ و مواد شیمیایی می‌شود.

همچنین باعث شکسته شدن پیوند هیدروژنی موجود بین زنجیرهای مولکولی شده و زنجیر را آزاد می‌کند تا در صورت کشش وارده بتوانند به آسانی روی یکدیگر لغزیده و آرایش یابند.

سوال این است که چرا شکل سطح مقطع تغییر می‌کند؟ عملیات مرسریزاسیون پنبه در اثر نفوذ سود به درون پنبه غلظت محلول درون پنبه بالا رفته و در اثر فشار اسمزی مقداری آب به درون لیف نفوذ کرده و باعث تورم لیف می‌شود، به گونه‌ای که سطح الیاف از شکل لوبیایی به شکل دایره‌ای تبدیل می‌شود و در نتیجه درخشندگی آن افزایش پیدا می‌کند.